Angélica Freitas e a poética da chuvia

Porxmeyre

13/12/2020

ANGÉLICA FREITAS: POÉTICA DA CHUVIA

A poeta e xornalista Angélica Freitas naceu en Pelotas (Rio Grande do Sul) en 1973.

Coñézolle tres poemarios: Rilke Shake (São Paulo: Cosac Naify, 2007); um útero é do tamanho de um punho (São Paulo: Cosac Naify, 2013, de moito impacto entre a crítica e lectores) e Canções de atormentar (São Paulo: Companhia das Letras, 2020). Suficiente como para ser considrerada unha da voces poéticas máis interesantes e valiosas do Brasil actual. Tamén publicou “quadrinhos”, banda deseñada, imaginamos como autora do guión, ao igual que Ana Pula Simonaci. E participa en múltiples colectáneas representando a poesía brasileira. Tamén é editora en MModo de Usar & Co.

A súa poesía foi ligada (Ricardo Domeneck) coas fratasies medievais e tamén é ligada a poetas satíricos do nonsense (para nós “absurdo”) como Sapateiro Silva, Edward Lear, Christian Morgentern, ou o  dadaísmo de Hans Arp. Tamén foi considerda nela a prática da goooglagem (forma de distribución literaria alternativa, tamén forma de creación a partir de procuras no google) e co traballo de poetas EEUU do Movimento PLARP.

Ben, agora explicaremos a nosa concepción poética da poesía de Angélica Freitas. Primeiramente rexeitamos a consideración nonsense (absurdo) por canto para chegar a  establecela é fundamental o auxilio da razón, pois é a razón quen establece que ten sentido e que non o ten. O teatro do absurdo, a escrita do absurdo porque tamén na narrativa se ten manifestado (en Borges, por exemplo), é comprensíbel a súa existencia e prática desde o momento en que contradicindo a razón lóxica obriga a pensar noutras coordenadas diferentes ou mesmo profundizar nas presentadas desde outro punto de vista.

Desfacer o discurso racional para a partir de aí crear (quen le) outro discurso no mesmo campo semántico (mediante a razón)? Ten sentido. O que non ten sentido é o termo nonsense.

Lida a poesía de Angélica Freitas, acho que é máis semellante a unha poética da chuvia que a unha poética do absurdo. Explícome. Os versos son como pigas, gotas, de chuvia, debemos ter en conta que esas pingas/versos teñen moi pouca diferenza entre eles, igual que as pingas de chuvia se asemellan entre elas, poden ser máis grosas, poden ser máis finas, poden precipitarse con forza, poden caer suavemente sobre a nosa pelo ou sobre a terra…mais sempre son gotas de auga coa mesma composición química e material. A diferenza, o que as fai diferentes porque dá lugar a cousas distintas, é o lugar onde caen as gotas, as pingas de auga/os versos. Se caen na pel refrescan ou transmiten frío, obrígannos ao recollemento en nós mesmos, nun lugar seguro. Igual que os versos de Angélica; pode que a súa progresión temática non sexa a agardada, que xogue co estrañamento desde este recurso, e iso precisamente obriga a que nos re-pensemos, e desde aí, desde o interior de nós mesmos acadar o universal. A fin de contas é o que se persegue cando se escribe poesía: desde o interior (introspección poética) de quen poeta chegar ao interior de quen le, e dese modo lograr unha mensaxe universal, válida para calquera que lea, en calquera lugar e momento.

O que non entendemos, o irracional, o non sense, o absurdo, estráñanos e incomódanos. E cando chove tamén nos incomoda se non estamos preparados. Igual que cando lemos, tamén nos incomoda aquilo para o que non estamos preparados; e iso acontece sempre que abrimos un libro de poesía (sobre todo).

As conexións deste tipo de poesía co dadaísmo son obvias, trátase de crear evitando a razón para que non interfira na mensaxe, para liberarse. Tamén co surrealismo, a finalidade é a mesma. E eu acho tamén conexión co concretismo, porque, outra vez a finalidade é a mesma, construir un texto que pola súa forma e contido estrañe (no concretismo desde a brevidade máis absoluta e con certas semellanzas co cubismo).

O que non estou disposto é a considerar este tipo de poesía como xocosa ou cómica. A finalidade non é provocar riso, senón provocar a reflexión. Si hai certa sátira, precisamente co mesmo abxectivo antedito. Desdramatizar para volver configurar pensamento dramático, reflexivo

Imos coa súa poesía

(No Pensador)

as mulheres são
diferentes das mulheres
pois
enquanto as mulheres
vão trabalhar
as mulheres ficam
em casa
lavando a louça
e criam os filhos
mais tarde chegam
as mulheres
estão sempre cansadas
vão ver televisão.

(En  O bibliotecario de Babel)

ítaca

se quiser empreender viagem a ítaca
ligue antes
porque parece que tudo em ítaca
está lotado
os bares os restaurantes
os hotéis baratos
os hotéis caros
já não se pode viajar sem reservas
ao mar jônico
e mesmo a viagem
de dez horas parece dez anos
escalas no egito?
nem pensar
e os freeshops estão cheios
de cheiros que você pode comprar
com cartão de crédito.
toda a vida vocês quis
visitar a grécia
era um sonho de infância
concebido na adultidade
itália, frança: adultério
(coisa de adultos?
não escuto resposta)
bem se quiser vá a ítaca
peça a um primo
que lhe empreste euros e vá a ítaca
é mais barato ir à ilha de comandatuba
mas dizem que o azul do mar
não é igual.
aproveite para mandar e-mails
dos cybercafés locais
quem manda postais?
mande fotos digitais
torre no sol
leve hipoglós
em ítaca compreenderá
para que serve
a hipoglós.

***

metonímia

alguém quer saber o que é metonímia
abre uma página da wikipédia
depara com um trecho de borges
em que a proa representa o navio

a parte pelo todo se chama sinédoque

a parte pelo todo em minha vida
este pedaço de tapeçaria
é representativo? não é representativo?

eu não queria saber o que era
metonímia, entrei na página errada
eu queria saber como se chegava
perguntei a um guarda

não queria fazer uma leitura
equivocada
mas todas as leituras de poesia
são equivocadas

queria escrever um poema
bem contemporâneo
sem ter que trocar fluídos
com o contemporâneo

como roland barthes na cama
só os clássicos

***

querida angélica

querida angélica não pude ir fiquei presa
no elevador entre o décimo e o nono andar e até
que o zelador se desse conta já eram dez e meia

querida angélica não pude ir tive um pequeno
acidente doméstico meu cabelo se enganchou dentro
da lavadora na verdade está preso até agora estou
ditando este e-mail para minha vizinha

querida angélica não pude ir meu cachorro
morreu e depois ressuscitou e subiu aos céus
passei a tarde envolvida com os bombeiros
e as escadas magírus

querida angélica não pude ir perdi meu cartão
do banco num caixa automático fui reclamar
para o guarda que na verdade era assaltante
me roubou a bolsa e com o choque tive amnésia

querida angélica não pude ir meu chefe me ligou
na última hora disse que ia para o havaí
de motocicleta e eu tive que ir para o trabalho
de biquíni portanto me resfriei

querida angélica não pude ir estou num
cybercafé às margens do orinoco fui sequestrada
por um grupo terrorista por favor deposite
dez mil dólares na conta 11308-0 do citibank
agência valparaíso obrigada pago quando voltar

[in Um útero é do tamanho de um punho, Cosac Naify, 2012]

……………………………………..

Na SCRIB

……………………………………………..

(En NotaTerapia)

era uma vez uma mulher
e ela queria falar de gênero

era uma vez outra mulher
e ela queria falar de coletivos

e outra mulher ainda
especialista em declinações

a união faz a força
então as três se juntaram

e fundaram o grupo de estudos
celso pedro luft

………………..

uma mulher incomoda
é interditada
levada para o depósito
das mulheres que incomodam

loucas louquinhas
tantãs da cabeça
ataduras banhos frios
descargas elétricas

são porcas permanentes
mas como descobrem os maridos
enriquecidos subitamente
as porcas loucas trancafiadas
são muito convenientes

interna, enterra

…………..

uma mulher gostava muito de escovar os dentes
escovava-os com vigor
escovava-os de manhã de tarde e de noite
os três melhores momentos do dia

escovava-os com muita pasta
num movimento circular
alternando as arcadas
enquanto recitava

para dentro para baixo
o sutra prajnaparamita
ou a canção if i had a hammer

ao cuspir sentia-se muito melhor

……………

queridos pai e mãe
tô escrevendo da tailândia
é um país fascinante
tem até elefante
e umas praias bem bacanas

mas tô aqui por outras coisas
embora adore fazer turismo
pai, lembra quando você dizia
que eu parecia uma guria
e a mãe pedia: deixem disso?

pois agora eu virei mulher
me operei e virei mulher
não precisa me aceitar
não precisa nem me olhar
mas agora eu sou mulher

……………..

a mulher é uma construção
deve ser

a mulher basicamente é pra ser
um conjunto habitacional
tudo igual
tudo rebocado
só muda a cor

particularmente sou uma mulher
de tijolos à vista
nas reuniões sociais tendo a ser
a mais mal vestida

digo que sou jornalista

(a mulher é uma construção
com buracos demais

vaza

a revista nova é o ministério
dos assuntos cloacais
perdão
não se fala em merda na revista nova)

você é mulher
e se de repente acorda binária e azul

e passa o dia ligando e desligando a luz?
(você gosta de ser brasileira?
de se chamar virginia woolf?)

a mulher é uma construção
maquiagem é camuflagem
toda mulher tem um amigo gay
como é bom ter amigos

todos os amigos têm um amigo gay
que tem uma mulher
que o chama de fred astaire

neste ponto, já é tarde
as psicólogas do café freud
se olham e sorriem

nada vai mudar –

nada nunca vai mudar –

a mulher é uma construção

……………….

(En Musa Rara)

DENTADURA perfeita, ouve-me bem:
não chegarás a lugar algum.
são tomates e cebolas que nos sustentam,
e ervilhas e cenouras, dentadura perfeita.
ah, sim, shakespeare é muito bom,
mas e beterrabas, chicória e agrião?
e arroz, couve e feijão?
dentinhos lindos, o boi que comes
ontem pastava no campo.  e te queixaste
que a carne estava dura demais.
dura demais é a vida, dentadura perfeita.
mas come, come tudo que puderes,
e esquece este papo,
e me enfia os talheres.

…………………….

fim

keats quando estava deprimido
se sentindo  mais pateta que poeta
vestia uma camisa limpa
eu tomei  um banho
com os dedos  ajeitei  os cabelos
vesti roupas  limpas
olhei praquele espelho
o suficiente pra
sem relógio caro
fazer pose de lota
e sem pistola  automática
pose de anjo do charlie
então eu disse: “é, gata”
rápida peguei as chaves
saí  num pulo
só fui rir no elevador.

………………….

não consigo ler os cantos

vamos nos livrar de ezra pound?
vamos imaginar ezra pound
insano numa jaula em pisa enquanto
os americanos comiam salsichas
a pasta de amendoim na barracas
querido ezra, quem sabe o que é cadência?
vamos  nos livrar de marianne moore?

……

“a mulher quer”:

a mulher quer ser amada
a mulher quer um cara rico
a mulher quer conquistar um homem
a mulher quer um homem
a mulher quer sexo
a mulher quer tanto sexo quanto o homem
a mulher quer que a preparação para o sexo aconteça lentamente
a mulher quer ser possuída
a mulher quer um macho que a lidere
a mulher quer casar
a mulher quer que o marido seja seu companheiro
a mulher quer um cavalheiro que cuide dela
a mulher quer amar os filhos,  o homem e o lar
a mulher quer conversar pra discutir a relação
a mulher quer conversa e o botafogo quer  ganhar do flamengo
a mulher quer apenas que você escute
a mulher quer algo mais do que isso, quer amor, carinho
a mulher quer segurança
a mulher quer mexer no seu e-mail
a mulher quer ter estabilidade
a mulher quer nextel
a mulher quer ter um cartão de crédito
a mulher quer tudo
a mulher quer ser valorizada e respeitada
a mulher quer se separar
a mulher quer ganhar, decidir e consumir mais
a mulher quer se suicidar

………………

(en António Miranda)

FAMÍLIA VENDE TuDO

família vende tudo

um avó com milito uso

um limoeiro

um cachorro cego de um olho

família vende tudo

por bem pouco dinheiro

um sofá de três lugares

três molduras circulares

família vende tudo

um pai engravatado

depois desempregado

e uma mãe cada. vez mais gorda

do seu lado

família vende tudo

um número de telefone

tantas vezes cortado

um carrinho de supermercado

família vende tudo

uma empregada batista

uma prima surrealista

uma ascendência italiana & golpista

família vende tudo

trinta carcaças de peru (do natal)

e a fitinha que amarraram no pé do júnior

no hospital

família vende tudo

as crianças se formaram

o pai faliu

deve grana para o banco do brasil

vai ser uma grande desova

a casa era do avó

mas o avó tá com o pé na cova

família vende tudo

então já vii

no fim da quinhentos contos

pra cada um

o júnior vai reformar a piscina

o pai vai abrir um negocio escuso

e pagar a vila alpina

pro seu pai com muito uso

família vende tudo

preços abaixo do mercado

february mon amour

janeiro não disse a que veio
mas fevereiro bateu na porta
e prometeu altas coisas
‘como o carnaval’, ele disse.
fevereiro é baixinho,
tem 1,60 m e usa costeletas
faria melhor propaganda
do festiva) de glastonbury.)
pisquei ligeira nas almofadas:
‘nem tô, fevereiro
abandonei o calendário’.
‘você é um saco’, ele disse
e foi cheirar no banheiro.

l’enfance de l’art

porque eu perdia a pose mamãe me deu uma cadeira
elegante de veludo burgundy. três anos no balé tutus e
tafetás e ainda perdia a pose.

mamãe disse vou comprar uma cadeira para que pelo
menos sente elegantemente, papai chegava tarde e ao
me ver sentada lendo pedro nava suspirava e tirava
trollope da estante, «leia os clássicos,

é importante.» era o entendimento de papai o self-made
man o marido de mamãe a de quatro sobrenomes.

daí minha aversão a heráldica e estofados.

daí por que nunca li chaucer antes.

 a mulher pensa

a mulher pensa com o coração

a mulher pensa de outra maneira

a mulher pensa em nada ou em algo muito semelhante

a mulher pensa será em compras talvez

a mulher pensa por metáforas

a mulher pensa sobre sexo

a mulher pensa mais em sexo

a mulher pensa: se fizer isso com ele, vai achar que

                                                           [faço com todos

a mulher pensa muito antes de fazer besteira

a mulher pensa em engravidar

a mulher pensa que pode se dedicar integralmente

                                                           [à carreira

a mulher pensa nisto, antes de engravidar

a mulher pensa imediatamente que pode estar

                                                           [grávida

a mulher pensa mais rápido, porém o homem

                                                           [não acredita

a mulher pensa que sabe sobre homens

a mulher pensa que deve ser uma “supermãe” perfeita

a mulher pensa primeiro nos outros

a mulher pensa em roupas, crianças, viagens,

                                                           [passeios

a mulher pensa não só na roupa, mas no cabelo,

                                                           [na maquiagem

a mulher pensa no que poderia ter acontecido

a mulher pensa que a culpa foi dela

a mulher pensa em tudo isso

a mulher pensa emocionalmente

mulher de um homem só

        lá vem a mulher
         de um homem só
         só pela rua deserta
         em sua bicicleta
         sem bagageiro

         está passando
         a mulher de um homem só
         só pela rua deserta
         em sua bicicleta
         sem bagageiro

         acabou de passar
         a mulher de um homem só
         só pela rua deserta
         em sua bicicleta
         se bagageiro

         silêncio  

…………………….

(En Posfácio)

  1. entre ringues polifônicos e línguas multifábulas
    entre facas afiadas e o elevado costa e silva
    entre dumbo nas alturas e o cuspe na calçada
    alça vôo a aventura na avenida angélica
    e hoje de manhã trabalha e amanhã avacalha
    a viação gato preto colando um chiclete
    adams de menta no assento daqueles bancos de trás
    entre ringues polifônicos e tênis alados
    entre paulistas voadores e portadores esvoaçados
    de baseados no bolso das calças jeans
    entre o canteiro central da paulista e a vista do vão do masp
    entre os que eu quero e os que queres de mins
    […]

…………………..

(na Enem)

…………………..

(Na Janela de poemas)

reinvenção do front

sabe bala zunindo
e soldado lendo
carta de amor
na trincheira
zzzzzzpiiiiiiiiiiiiiiiuuuu?

sou eu,

love-lorn soft-porn

tenho sempre
para a Musa
um poema na traqueia
uma prosa
sob a blusa

musiké

tenho pavor de festinhas
aparo as arestas da farsa
visto minha roupa nova

mas hoje não saio de casa

*
emoção sem opção
viajar no avião
da manteiga aviação

minas gerais

a pia pinga
até a medula a pia pinga

galo canta a pia pinga
noite e dia pinga pinga

você cresceu você casou
houve um golpe militar

a pia pinga e o menino
da esquina virou padre

a pia pinga

a pia pinga toda
a caixa d’água

………………..

En SeraFina

……………..

(Na Gama)

porto alegre, 2016

quando você viu na TV
aquelas pessoas em fila na chuva
à noite numa estrada
na fronteira de um país que não as deseja

e quando você viu as bombas
caírem sobre as cidades distantes
com aquelas casas e ruas
tão sujas e tão diferentes

e quando você viu a polícia
na praça do país estrangeiro
partir para cima dos manifestantes
com bombas de gás lacrimogêneo

não pensou duas vezes
nem trocou o canal
e foi pegar comida
na geladeira

não reparou o que vinha
que era só uma questão de tempo
não interpretou como sinal a notícia
não precisou estocar mantimentos

agora a colher cai da boca
e o barulho de bomba é ali fora
e a polícia vai para cima dos teus afetos
munida de espadas, sobre cavalos

hora mágica

a esta altura da manhã
em que o parque é povoado
por velhos e bebês de colo
o relógio digital do poste
nunca informa o horário certo

a sônia

a partir de uma série de fotos de claudia andujar

nada de errado

esses peitos
esses braços

se alguém quiser saber
barriga, costelas, umbigo

quisemos
tudo

*

querer as pernas
de outra mulher

para depois do amor
ser quadrúpede

alguns dirão
era só
o que nos faltava

*

o que estarás
pensando, azul

de olhos fechados
o que acontece
dentro dessa cabeça

por favor me diz
que pensavas
em coisas banais

(bananas, arraias
coqueiros, praias)

menos em dinheiro

*

diante de ti
reclinada assim
nua

um homem saberia
exatamente o que fazer

e por isso mesmo
erraria
eles erraram

*

amada
vacinada

*

tomaste um líquido
que te deixou assim
acesa quando tudo
se apaga

esta manhã
estiveste na praia?
estás mais loira
do que a lua

*

me deixa por um momento
pensar que esses cabelos
são nuvens

e que deixaste de pensar
porque estás
nas nuvens

*

uma boca se oferece
quantas vezes?
mais uma vez, uma última vez
e desta vez, a outra mulher

*

quantas vezes pode
uma mulher deixar
a casa

e o trabalho virar corpo
e o corpo virar casa

e entender que volta
não existe

*
sônia, escutas?
de olhos fechados

sintonizas
a rádio tosca

transmitindo
entre ouvidos

por que foste
querer isto?

onde estavas
com a cabeça?

*

alguém um dia
te disse
tu és tão bonita
ou tu te olhaste
no espelho
e pensaste
sou tão bonita

que triste ser bonita
ser bonita o suficiente
ser bonita

Porxmeyre

6 comentarios en “Angélica Freitas e a poética da chuvia”

Deixa unha resposta

O teu enderezo electrónico non se publicará Os campos obrigatorios están marcados con *

Skip to content